पुलंच्या काहीच्या काही कविता Kavita Pu La Deshpande

मी पु. ल. दे.
मी एकदा आळीत गेलो
चाळ घेऊन बाहेर आलो
तोंडात भरली सगळी चाळ
मी तर मुलाखाचा वाचाळ

कधी पायांत बांधतो चाळ
उगीच नाचतो सोडून ताळ
वजन भारी उडते गाळण
पायांचीहि होते चाळण

गाळणे घेऊन गाळतो घाम
चाळणीमधून चाळतो दाम
चाळीबाहेर दुकान माझे
विकतो तेथे हंसणे ताजे

‘ खुदकन् हसू ’ चे पैसे आठ
‘ खो खो खो ’ चे एकशे साठ
हसवण्याचा करतो धंदा
कुणी निंदा - कुणी वंदा

कुणाकुणाला पडतो पेच
ह्याला कां नाही लागत ठेच ?
हा लेकाचा शहाणा की खुळा ?
मग मी मारतो मलाच डोळा 



च्यालेंज
अहो ज्ञानियांच्या राजा । कशाला फुकाच्या गमजा?
एकेकाळी रचीली ओवी । व्हाल का हो नवकवी?
मारे बोलवीला रेडा । रेघ बी. ए. ची ओलाडां!
तुम्ही लिहावी विराणी । लिहा पाहू फिल्मी-गाणी
म्हणे आळंदी गावात । तुम्ही चालवली भितं चालवून दावा झणी
एक नाटक कंपनी बाप रखुमादेवीवरा । आमुचा च्यालेंज स्विकारा

उपमा
एकदा तुम्ही मला
छान दिसतेस
म्हणालांत पण
'समोरच्या सरोजबाईसारखी'
ते शब्द जोडून....


फोटोतली तरुणी
माझ्या खोलीतल्या
फोटोतली तरूणी परवा
मला म्हणाली
'मला चागंलेसे स्थळ
शोधून द्या ना-इथे
माझा जीव टांगल्यासारखं वाटतंय'

सुटका
बहात्तर कादबं-या लिहिणारी
माझी थोर साहित्यिक आत्या दम्याने
पंच्याहत्तराव्या वर्षी वारली
तेव्हा 'सुटली'
म्हणायच्या
ऎवजी तुम्ही 'सुटलो' म्हणालात....

घुंघुंर
....आणि मध्यरात्री.....
जेव्हा तारका खेळून दमल्या नव्हत्या
एकच सारेमय दूरवर भुंकत होता
नाक्यावरच्या पोलीस डुलक्या घेत होता
त्या वेळी तुझे घुंघुंर ऎकू आले.
अधांराच्या दालनातून
तुझ्या घुंघूंराच्या नादाने रातकिडे दचकले...
पण मी नाही दचकलो...
मी काय रातकिडा आहे?

हल्ली
हल्ली पुर्वीसारखे माझा
चेहरा टवटवीत दाखवणारे
आरसे मिळेनासे झाले आहेत.


लक्षण
मी केलेला केक
पण 'बकुळाबाईंनी पाठवला'
म्हटल्यावर, 'बेकार आहे' म्हणत
अख्खा मटकवलात
तेव्हाच मी तुमचं लक्षण
ओळखलं.

थँक्यू
निळ्या तळ्याच्या काठावरचा बगळा
एका अपुर-या चित्राला मदत करायला
काळ्या ढगाच्या दिशेने उडाला...
मी त्या बगळ्याल्या 'थ्यंक्यु' म्हणालो.

पक्षनिष्ठा
पंचवीस मार्क कमी पडून नापास
झालेले चिरंजीव तिर्थरूपांना म्हणाले,
'मी पहिल्यापासूनच मार्क्सविरोधी गटात आहे.'

वटसावित्री : १
'वटेश्वरा, पुढल्या जन्मोजन्मी मला
'ह्यां' च्या समोरच्या बि-हाडातल्या
बाईच्या जन्माला घाल....'

वटसावित्री : २
'वटेश्वरा, हे
आज तुझ्या बुध्यांला गुंडळलेलं
सुत उद्या पहाटे मी
उलंटं फिरवून घरी परत नेणार आहे.
तेव्हा आजचं सुत हे एक नुसतचं
बंडल आहे हे ध्यानात ठेव.'

प्रश्न
आताशा बुडणा-या सुर्याला
'बराय उद्या भेटू'
असे म्हणाला की तो मला म्हणतो,
'कशावरून?
मधल्या रात्रीची
तुला अजूनही इतकी खात्री आहे?
'सुर्य आता म्हातारा झालाय.'

मी राहतो पुण्यात
मी राहतो पुण्यात
म्हणजे विद्वत्तेच्या 'ठाण्या'त.
इथल्या मंडईचे देखील विद्यापिठ आहे.
आणि विद्यपीठाची मंडई झाली आहे.
बोलणे आ इथला धर्म आहे
आणि ऎकणे हा दानधर्म आहे.
म्हणून वक्ते उपदेश करतात
आणि स्रोते उपकार करतात.
उपचारांना मात्रा जागा नाही.
कवीता फाडण्याच्या मंत्र
दोन टोके पानांची
दोन चिमटी बोटांच्या
एक कागद गाण्याच्या
दुसरे दिवशी वाण्याच्या
मोडा तोडा ओढा
एक दऊत फोडा
एक पाय खुर्चीचा
एक पाय टेबलाचा
दोन घाव घाला
कवी खाली आला
गाणे चोळामोळा
पावसात जाऊन खेळा!

एक होती ठम्माबाई 
एक होती ठम्माबाई
तिला सोशल वर्कची घाई
रात्रंदिवस हिंडत राही
पण वर्कच कुठे उरले नाही

वर्क थोडे बाया फार
प्रत्येकीच्या घरची कार
नोकर - शोफर - बेरा - कुक
घरात आंबून चालले सुख

घराबाहेर दुःख फार
करीन म्हणते हलका भार
कार घेऊन निघते रोज
हरेक दुःखावरती डोज -

पाजीन म्हणतेः पिणार कोण ?
सगळ्या जणींना करते फोन
'' मला कराल का हो मेंबर ?''
'' अय्या , सॉरी , राँग नंबर !''

'' सगळ्या मेल्या मारतात बंडल ''
म्हणून स्वतःच काढते ' मंडळ '!